De jongeren die u voor het programma aanwerft, zullen een beslissende invloed hebben op het succes van het programma Hoe u de juiste jonge ervaringsdeskundigen aanwerft, hangt grotendeels af van de context waarin u werkt. Sommige uitvoerders werken zeer nauw samen met hun jongeren, terwijl andere op meer afstand werken en daarom meer afhankelijk zijn van de medewerking en het inzicht van derden en van selectiegesprekken.
Bij uw missie om geschikte jongeren te werven, kan het helpen na te gaan in hoeverre zij voldoen aan de criteria die wij belangrijk hebben geacht. Wij geloven dat jongeren die baat zullen hebben bij deelname aan uitwisselingen met justitiële professionals, de volgende kwaliteiten/kenmerken gemeen hebben:
- willen graag hun verhalen vertellen: Jongeren die hebben deelgenomen aan het Youthlab waren intrinsiek gemotiveerd om mee te doen. Zij willen hun verhalen delen en meedelen wat zij in hun leven hebben meegemaakt. Zij voelen de drang om hun hart te luchten, om hun verhaal op een constructieve manier te delen. Het is hun hoop dat anderen ervan zullen leren.
Tegelijkertijd hebben we niet toegestaan dat jongeren die al een opleiding hadden genoten of als ervaringsdeskundigen optraden, hun verhaal al eerder op een constructieve manier konden doen. Het is onze visie dat het voor deelname van essentieel belang is dat zij in hun rol kunnen groeien, dat er ruimte is voor ontwikkeling. - Is erop gebrand om op het podium te staan: Een geschikte jonge kandidaat herkent men doorgaans aan een zeker gemak waarmee hij stelling neemt en zijn mening deelt in een groep. Potentiële deelnemers vallen het vaakst op door hun aanwezigheid, door het nemen van initiatief en soms door het streven om de leider van de groep te zijn. Hij of zij is niet bang om iets te zeggen, zelfs als niemand in de kamer zijn of haar gedachten deelt.
- Is meestal uit een groep met een lang verblijf (in jeugddetentie): Meer dan 70 procent van onze leden heeft meerdere jaren in jeugddetentie gezeten, meestal tussen de één en vier jaar. Hun belangrijkste motivatie om zich aan te sluiten is dat zij klaar zijn met hun (vorige) criminele leven, waarbij zij in en uit de gevangenis zijn gegaan. Zij willen een verandering teweegbrengen, zowel voor zichzelf als voor anderen, door hun verhaal te delen. Zodat zij een voorbeeld kunnen zijn voor r jongeren en hen kunnen helpen andere levenskeuzes te maken en over te schakelen op een leven zonder criminaliteit.
- Is iemand die zich bezighield met veel voogden, maatschappelijk werkers en therapeuten: die misschien vele jaren van hun jonge leven in de justitiële of kinderzorg hebben gezeten. Zij kunnen contact hebben gehad met maatschappelijk werkers en therapeuten en behandelingen hebben gekregen terwijl zij hun tijd binnen uitzaten. Deze ervaringen – sommige goed, andere echt slecht – maken allemaal deel uit van de motivatie en de gretigheid van de jongeren om aan het programma deel te nemen. Zij zijn gemotiveerd om het systeem te veranderen, denken niet “bekijk het maar”, maar streven ernaar dat hun stem en ervaringen worden gehoord.
- Is iemand met een kritische kijk op het gerecht en de kinderopvang: Omdat ze lange tijd in “het systeem” hebben gezeten en zowel positieve als negatieve gebeurtenissen hebben meegemaakt, hebben typische deelnemers een kritische kijk op de manier waarop dingen worden geleid. Maar in plaats van zich tegen het systeem te verzetten, willen zij een verandering teweegbrengen door hun kritische kijk te delen. De deelnemers worden getraind om hun boodschappen op een constructieve manier over te brengen. Ook nemen zij het systeem en de regels ervan serieus, en ontkennen zij niet noodzakelijkerwijs de uitdagingen waarmee beroepsbeoefenaren te maken hebben bij het werken met jongeren. Maar met hun ervaringen willen zij een ander licht werpen en hun standpunt delen – wat een eyeopener en een waardevol inzicht voor professionals kan zijn.
- Is nieuwsgierig: De jonge deelnemers die aan het programma hebben deelgenomen, zijn meestal nieuwsgierig en leergierig naar de manier waarop het rechtssysteem tot stand is gekomen zoals het nu is. Zij staan open om het vanuit een ander gezichtspunt te bekijken. Daarom willen zij van justitiële beroepsbeoefenaars horen hoe het is om hun werk te doen en hoe hun besluitvorming in moeilijke zaken werkt.
- Is tussen de 18 en 25 jaar oud: De meeste deelnemers zijn tussen de 18 en 25 jaar oud. De meeste jongeren op deze leeftijd hebben een zekere afstand tot hun verhaal ontwikkeld, worden volwassen en verlaten de gevangenis. Zij kijken met een helikopterview naar hun jongere zelf, wat hen helpt hun verhaal op een constructieve en reflectieve manier te vertellen.
“Ze luisteren echt naar me, ik kon echt zien dat ze naar me luisteren.”
Jason – Ervaringsdeskundige – Youthlab trainer, Nederland